د. یه‌حیا عومه‌ر ڕێشاوی
پاش ئه‌وه‌ی ته‌رمی چه‌ند سه‌ربازێكی زۆره ملێ و خێر له‌خۆنه‌دیوی سوپای عێراقیمان ئه‌سپه‌رده كردو چه‌ند خوله‌كێك پێش بانگی نیوه‌ڕۆ له‌گه‌ڵ باوكی ڕه‌حمه‌تیم خۆمان گه‌یانده مزگه‌وته خنجیلانه‌و پڕ له جوڵه‌و باوه‌ڕه‌كه‌ی (عوسمانی كوڕی عه‌ففان)، له ناكاو ده‌نگی ناڵه‌ی بۆمب و هاڕڕه‌ی شوشه‌ی په‌نجه‌ره‌كانی مزگه‌وت به هه‌ڵده‌وان هه‌ردوكمانی به نێو شوشه شكاوه‌كاندا گه‌یانده‌وه ماڵه‌وه‌و دایكی ڕه‌حمه‌تیم به هاوارو فرمێسكه‌وه ئێمه‌ی كرد به نێو ژێرزه‌مینی خانوه‌كه‌مان له گه‌ڕه‌كی مامۆستایانی هه‌ڵه‌بجه.
له‌وێ چه‌ند خێزانێكی ماڵه دراوسێ ڕژابوونه نێو ژێرزه‌مینه‌كه‌مان و هه‌موان (یا الله و یا رحمان) و (یا حافظ المحفوظ)يان بوو، هه‌موومان له تاو ناڵه‌ی بۆمبارانكردنی فڕۆكه بێ ڕه‌حمه‌كانی رژێمی به‌عس سه‌رمان كردبووه نێو ئه‌ژنۆمان و خۆمان كز كز كردبوو، نه‌مانده‌زانی داخۆ كه‌ی بۆمبێكی بێڕه‌حم دێت و هه‌موومان له‌گه‌ڵ خۆیدا ده‌بات و ده‌بینه مێژوویه‌كی له‌بیركراو !، بێئاگا له‌وه‌ی له‌م ساته‌دا بێبه‌زه‌ییتر له بۆمبه‌كان، گازی كیمیایی به‌سه‌ر شاردا ده‌ڕژێ و كوچه‌و كۆڵانه‌كانی خوارووی شار یه‌ك پارچه بوونه‌ته قه‌سابخانه‌و شه‌هیدستان، هه‌ربۆیه كاتێك لۆریه‌كی پڕ له خه‌ڵكانی شار له خواره‌وه هاتن و به لای ماڵه‌كه‌ماندا له سه‌روی شاره‌وه به‌ره‌و گوندی عه‌بابه‌یلێ به خێرایی تێپه‌ڕین و به ده‌موچاوی پێچراوه‌وه هاواریان ده‌كرد: كیمیایی… كیمیایی… كیمیایی… ! هه‌موومان به ته‌واوی ئابڵه‌ق و شپرزه بووین و به په‌رته‌وازه‌یی و هاوارو فیغانی پڕ له ترسه‌وه ژێر زه‌مینه‌كه‌مان به‌جێ هێشت و هه‌ر دایكه‌و هاواری كچ و هه‌ر باوكه‌و هاواری كوڕی بوو. پاش ئه‌وه‌ی دوو كۆڵه‌پشتی نان و خۆراكی ڕێگه‌ی هات و نه‌هاتی به‌سه‌ر شانمدا دا، باوكی ڕه‌حمه‌تیم پێی وتم: (یه‌حیا ! تۆ پێشمان كه‌وه‌و ئێمه‌ش پشتیوان به‌خوا به دوای تۆدا دێین !).
منێك كه ئه‌و كاته خوێندكاری ئاماده‌یی و ته‌مه‌نم ته‌نها 17 ساڵێك بوو، به هه‌ناسه سواریی و ترسێكی بێئه‌ندازه‌‌و به چاوی پڕ له فرمێسك و زمانی به نزاوه‌و به دوو كۆڵه‌پشتی سه‌خته‌وه ملی ڕێگه‌م گرت و دایك و باوك و براو خوشه‌كه‌كانم به‌جێ هێشت و به‌ره‌و شاخی شنروێ و گوندی عه‌بابه‌یلێ وه‌ڕێ كه‌وتم، وه‌‌ڕێكه‌وتنێك ئێواره‌یه‌كی تاریكی به دوادا هات و زگی ئاسمانیش په‌ڵه هه‌وری به‌هاره‌و بارانی پێ بوو، به هه‌ڵه‌داوان هه‌نگاوم ده‌ناو نێوانی هه‌ڵه‌بجه‌و گوندی عه‌بابه‌یلێم لێ بووبوویه ڕێگه‌یه‌كی تولانیی چه‌ند كاتژمێریی و فڕۆكه بێویژدانه‌كانی سوپاكه‌ی (سه‌دام)یش هه‌ر گرمه‌و ناڵه‌یان ده‌هات و شاریان خه‌ڵتانی كیمیایی و خوێن ده‌كرد.
هاوارو ناڵه‌ی بریندارانی سه‌ر ڕێ و پاڕانه‌وه‌و داوای قومێك ئاویان لێم ئه‌وه‌نده‌ی دی هه‌ناسه‌كانی سوار ده‌كردم و له بێ ده‌سه‌ڵاتییدا هه‌ر ئه‌وه‌نده‌م پێده‌كرا په‌یتا په‌یتاو یه‌ك له دوای یه‌ك ده‌موت و ده‌موته‌وه: بسم الله الذي لا يضر مع اسمه شيء في الأرض ولا في السماء وهو السميع العليم و فَاللَّهُ خَيْرٌ حَافِظًا وَهُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ، وَجَعَلْنَا مِن بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا فَأَغْشَيْنَاهُمْ فَهُمْ لَا يُبْصِرُونَ، خێرا خێرا ئه‌م نزایانه‌م ده‌وته‌وه‌و بۆ بینینی فڕۆكه سه‌دامییه‌كانیش جارجاره سه‌رم به‌ره‌و ئاسمان به‌رز ده‌كرده‌وه‌و به ئومێدی گه‌شتنی باوكم و دایكم و خانه‌واده‌كه‌م تاو تاوه ئاوڕێكیشم له دواوه ده‌دایه‌وه.
ڕؤژانه كه له (هه‌ڵه‌بجه)وه سه‌یری شاخی شنروێ و به‌ری عه‌بابه‌یلێم ده‌كرد، كه وه‌ك تابلۆیه‌كی ڕه‌نگین و پڕ له ستاتیكاو جوانی به لاسه‌ری هه‌ڵه‌بجه‌وه هه‌ڵواسرابوون، هه‌رگیز باوه‌ڕم نه‌ده‌كرد ئه‌و تابلۆیه ببێته ڕێگه‌ی ئاواره بوون و خۆ قوتار كردن له ده‌ستی سته‌مكارو هه‌رگیز باوه‌ڕیشیم نه‌ده‌كرد مرۆڤ ناچار ببێت شه‌وو رۆژێك به به‌بێ وچان ملی رێ بگرێت و ترس و بیم ناچاری بكات شاخێكی سه‌ختی وه‌ك شنروێ به بێ وه‌ستان به‌و شه‌وه تاریكه ببڕێت، ئه‌و دیمه‌نه پڕ له ناسۆریانه‌م به چاوی خۆ بینی و له نێو ئاپۆرای چه‌ند هه‌زاریی ئاواره‌بوونی هاوڵاتیانی سڤیل و خێرله خۆنه‌دیوی هه‌ڵه‌بجه‌دا به ترس و نزاو خه‌مه‌وه‌و به پێكانمان خۆمان گه‌یانده ئه‌ودیو سنوورو ژیانی تاڵی ئاواره‌یی و بێناسنامه‌یی !
